Meer dan helft van zzp'ers kunnen huidig werkaanbod niet aan

Maar liefst één op de drie zzp’ers is niet op de hoogte dat er binnenkort een nieuwe pensioenwet aankomt. Onder zzp’ers die jonger zijn dan 50 jaar, loopt dat percentage zelfs op naar 50 procent. Dat blijkt uit een enquête die Knab in april en mei hield onder ruim 1.800 zzp’ers.

Het is cruciaal dat zzp’ers zich bewust worden van de aanstaande pensioenwet en dat men begrijpt welk kansen deze nieuwe wet hen biedt. Die nieuwe wet is namelijk een verademing voor de zzp’er. Kortgezegd kunnen ze straks niet 13 procent, maar maximaal 30 procent van hun pensioengevend inkomen, fiscaal voordelig in een eigen pensioenpot storten.

Van degenen die wél weten dat de nieuwe wet eraan komt, heeft slechts 15 procent een goed beeld van de gevolgen voor hun specifieke situatie.

Kennis over nieuwe wet ook inkomensafhankelijk

Behalve leeftijdsafhankelijk, blijkt kennis over de nieuwe pensioenwet ook samen te hangen met de hoogte van iemands inkomen. Vier op de tien zzp’ers met een besteedbaar maandinkomen onder de 3.000 euro weten niet dat de nieuwe wet eraan komt. Onder zzp’ers die meer verdienen, gaat dat om twee op de tien.

De steun onder zzp'ers voor een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) neemt af. 36 procent steunt het huidige overheidsplan om een AOV verplicht te stellen voor zelfstandigen die zelf niks geregeld hebben. In 2021 was dat nog 41 procent. Vooral de voorgenomen standaard wachttijd van een jaar stuit veel ondernemers tegen de borst.

Dat blijkt uit onderzoek van Knab onder ruim 1.500 zzp'ers.

Ruim vier op de tien heeft niets geregeld

Van de ondervraagden geeft 42 procent aan op geen enkele manier een financieel vangnet te hebben, mochten ze arbeidsongeschikt raken. Van die groep zou het vier op de tien zzp’ers niet lukken om – zonder hun ondernemersinkomen – het hoofd langer dan een jaar boven water te houden.

In het onderzoek is duidelijk een kloof te zien tussen de hoge en lage inkomens. Hoe hoger het inkomen, des te vaker de ondernemer iets geregeld heeft.  

Overigens zijn er verschillende manieren om iets te regelen. Van alle ondervraagden heeft 22 procent een AOV. Andere genoemde voorzieningen zijn een broodfonds (9 procent) en crowdsurance (4 procent). Bovendien geeft 20 procent aan genoeg eigen vermogen te hebben om de gevolgen van arbeidsongeschiktheid op te vangen.

Wel een probleem, niet de juiste oplossing

Zes op de tien zzp’ers erkennen dat de grote groep onverzekerden een sociaal probleem vormen. Alleen zien de meesten het overheidsplan dat nu op tafel ligt, niet als de juiste oplossing. In dat plan moeten zzp’ers die niks geregeld hebben een AOV afsluiten tegen een premie van ongeveer 8 procent van hun inkomen. Een eventuele uitkering – ten hoogte van het minimumloon – start pas na de wachttijd van vermoedelijk een jaar.

Die wachttijd lijkt de knop om aan te draaien, wil de overheid een meerderheid van de zzp’ers achter zich krijgen; 36 procent steunt het huidige plan terwijl 57 procent aangeeft het plan te steunen, mits die wachttijd wordt verkort.

Meerdere manieren om verplichting betaalbaarder te maken

Knab ziet meerdere mogelijkheden voor de overheid om de verplichting betaalbaarder te maken: Een lagere premie – of kortere wachttijd – is te bewerkstelligen door een AOV voor álle werkenden te verplichten en niet alleen voor zzp'ers.

Tegelijkertijd moet het aantal schijnzelfstandigen worden teruggedrongen. Op die manier dragen de grote bedrijven een eerlijker deel bij aan het sociale stelsel. Als het de overheid lukt om de premie te verlagen of de wachttijd te verkorten, steunt Knab het idee van een verplichting.

Een op de drie zzp’ers die zakelijk reist met het openbaar vervoer, vraagt de betaalde btw niet terug. Dat komt voornamelijk doordat ze niet weten dat ze hier recht op hebben. Ondernemers die de btw niet terugvragen, laten gemiddeld zo’n 260 euro per jaar liggen.

Dat blijkt uit onderzoek van Knab onder ruim 800 zzp’ers.   

Sinds deze week kunnen alle klanten van Knab met hun betaalpas in- en uitchecken in het openbaar vervoer. Deze introductie van OVpay was de aanleiding voor Knab om te onderzoeken hoe zzp’ers fiscaal omgaan met hun zakelijke ov-ritten.

Twee op de tien zzp’ers gebruiken openbaar vervoer

Uit het onderzoek blijkt dat twee op de tien zzp’ers de trein, bus, tram of metro pakken voor hun zakelijke ritten. Dat doen ze vooral om naar hun opdrachtgevers of klanten te reizen. Het gaat om gemiddeld vier uur per week.

De 9 procent btw die op het ov-kaartje zit, mogen zzp’ers verrekenen bij hun btw-aangifte zolang het niet om woon-werkverkeer gaat. 28 procent van de ondervraagden - die er wel recht op hebben - vraagt de btw niet terug omdat ze de regel niet kennen. Nog eens 5 procent vraagt de btw om andere redenen niet terug. Bijvoorbeeld omdat ze het te veel moeite vinden, aangezien de Belastingdienst dan wel een rittenregistratie verlangt.

Vier uur openbaar vervoer per week, kost je al gauw zo’n 60 euro. Daarvan is 5 euro btw. Dat klinkt als een klein bedrag, maar op jaarbasis is dit wel 260 euro. Elk jaar weer. Bijna elke ondernemer weet dat die zijn zakelijke reiskosten – minus de btw - mag aftrekken van de winst. Maar dat je de betaalde btw meestal ook kunt terugvragen, is blijkbaar veel minder bekend.

Automatisch ritten registreren via OVpay

Zzp’ers die hun betaalpas gebruiken om in- en uit te checken, kunnen via de website van OVpay hun rittenregistratie inzien. Een uitdraai hiervan kunnen ze als bewijsstuk indienen, mocht de Belastingdienst ze hierop controleren. Daarmee is het argument dat het te veel moeite kost om een goede rittenregistratie bij te houden ook definitief verleden tijd. 

De AEX kent de beste start in veertien jaar. Dalende inflatie zorgt voor vertrouwen bij beleggers. Maar hoe reageren beleggers als de beurs tijdens impactvol nieuws straks weer inzakt? Uit onderzoek van Knab onder 7.500 geldopnames (geanonimiseerd) van beleggingsrekeningen sinds 2020 blijkt dat ervaren beleggers hun geld laten staan tijdens impactvol nieuws. Dat zie je bijvoorbeeld in de periode waarin corona en de Russische invasie flinke impact hadden op de beurzen. 

Corona

Begin maart 2020 overleed de eerste persoon in Nederland aan corona. Ruim een week later gingen horeca en scholen van de een op de andere dag op slot. In twee weken tijd zakte de AEX 28 procent. In dezelfde periode namen onze beleggende klanten 12 procent van het totaal belegd vermogen bij Knab op. Dat is twaalf keer meer dan normaal. Het was wat dat betreft – met afstand - de meest impactvolle gebeurtenis voor onze klanten in de afgelopen twee jaar.

Rusland valt aan

Op de tweede plaats komt de Russische invasie. Waar velen al bang voor waren, gebeurde in de nacht van 23 op 24 februari. Het Russische leger viel Oekraïne binnen. Oorlog in Europa, dat heeft uiteraard consequenties op de financiële markten. Twee weken later stond de AEX ruim 7 procent lager. In dezelfde periode haalden Knab-klanten 5 procent van het totaal belegd vermogen weg bij Knab. Dat is dus vijf keer meer dan normaal. 

Ervaren belegger blijft rustig

Natuurlijk bewegen sommige beleggers als de beurzen dalen, maar de eindconclusie is dat het overgrote deel rustig blijft. Dat blijkt als we inzoomen op 2022. Het jaar waarin de AEX meerdere keren scherp daalde vanwege de Russische invasie en de torenhoge inflatie die erop volgde. Desondanks lieten acht op de tien beleggers - met minder dan drie jaar ervaring - hun belegde geld het hele jaar staan. Bij de ervaren belegger gaat zelfs om negen op de tien.

Veel beleggers hebben de intentie om te beleggen voor de lange termijn, ook tijdens impactvol nieuws en dalende beurzen.

Na jaren strijd heeft de Tweede Kamer gister eindelijk de nieuwe pensioenwet aangenomen. De vlag kan uit bij de ruim 1,2 miljoen zzp’ers die ons land rijk is. Als de wet ingaat kunnen zij jaarlijks veel meer geld fiscaal voordelig in hun persoonlijke pensioenpotje stoppen.

Alle moeilijke regeltjes zijn daarmee verleden tijd. Het is simpel: je mag straks niet 13,3 procent maar maximaal 30 procent van je pensioengevend salaris storten in een eigen pensioenpot. Die inleg mag je aftrekken van je winst, waardoor je minder inkomstenbelasting betaalt.

Concreet: Valt je inkomen in de bovenste belastingschijf en leg je 10.000 euro in voor je pensioen? Dan kost het je netto maar 5.050 euro. Voordeliger wordt het niet hoor. De enige voorwaarde is dat je inlegt in een derde pijlerproduct; denk aan pensioensparen, -beleggen of een lijfrenteverzekering.  

In die nieuwe wet staat dat pensioenfondsen zich ook mogen openstellen voor zzp’ers. Uit klantonderzoek van Knab blijkt dat één op de drie zzp’ers van plan is om bij een pensioenfonds te gaan sparen, als die zzp’ers accepteert. Of dit verstandig is, is zeer de vraag. Er is nog veel onduidelijk over dit deel van het plan, maar zo’n fonds is vaak duurder dan wanneer je zelf inlegt in – bijvoorbeeld - een pensioenspaarrekening.

Hoeveel zzp’ers nu daadwerkelijk staan te juichen, is niet zeker. Uit recent klantonderzoek van Knab blijkt dat 60 procent niet actief bezig is met het regelen van hun pensioen. Eén van de oorzaken is dat ze de fiscale regelingen niet goed kennen. Met deze nieuwe pensioenwet hebben zzp’ers eigenlijk geen excuses meer om het regelen van hun pensioen voor zich te schuiven.

Criminelen verleggen hun werkveld steeds nadrukkelijker van de straat naar online. Volgens het CBS ontving 68 procent van de Nederlanders in 2021 een phishing-bericht, bijvoorbeeld via telefoon of e-mail. Zo’n 320 mensen per dag trapten erin en verloren daardoor geld. En nee, dat zijn echt niet alleen opa’s en oma’s.

Zoom je in op de cijfers van het CBS dan zie je bijvoorbeeld dat mannen even vaak in phishing trappen als vrouwen. Ook als je onderverdeelt naar onderwijsniveau zie je nauwelijks verschil. Kijkend naar de leeftijd is dat verschil er wél. Van mensen ouder dan 65 jaar, verloor 1,3 procent geld door phishing. Onder veertigers ligt dat percentage op 0,7 en bij twintigers op 0,4 procent.

Ouderen trappen er dus wel iets vaker in, maar het verschil is minder groot dan de meeste mensen denken. Van de 320 slachtoffers per dag zijn er zo’n 200 jonger dan 65.

Banken zorgen voor de sloten, klant bewaart de sleutel

Uiteraard spelen banken een grote rol bij het bestrijden van phishing. Ze hebben complete afdelingen die non-stop financiële misdaad voorkomen en bestrijden. De bank zorgt als het ware voor het moderne hang- en sluitwerk en geeft de sleutel aan de klant. Het probleem bij phishing is dat de klant zelf de sleutel aan de crimineel geeft, omdat die laatste zich voordoet als iemand die ze vertrouwen. Daarom is voorlichting enorm belangrijk.

Hang op en bel terug

Criminelen gebruiken veel verschillende verhaaltjes. Over het algemeen geldt dat de alarmbellen moeten gaan rinkelen als ‘een bankmedewerker’ aan de telefoon dreigt met gevolgen als jij een bepaalde actie niet onmiddellijk doet. Vertrouw je het niet? Hang op en bel de bank zelf terug. Geen probleem als je een keer de hoorn erop gooit bij een échte bankmedewerker.